پرتودرمانی، درد شایع‌ترین نوع آرتروز را کاهش می‌دهد
آرتروز استخوانی (Osteoarthritis) شایع‌ترین نوع آرتروز است و زمانی رخ می‌دهد که غضروف محافظ مفاصل به‌مرور فرسوده می‌شود. این بیماری دردناک و ناتوان‌کننده است، اما پژوهش جدیدی نشان می‌دهد که پرتودرمانی با دُز پایین (LDRT) می‌تواند روشی مؤثر برای کاهش علائم آن باشد
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ آرتروز استخوانی (Osteoarthritis) شایع‌ترین نوع آرتروز است و زمانی رخ می‌دهد که غضروف محافظ مفاصل به‌مرور فرسوده می‌شود. این بیماری دردناک و ناتوان‌کننده است، اما پژوهش جدیدی نشان می‌دهد که پرتودرمانی با دُز پایین (LDRT) می‌تواند روشی مؤثر برای کاهش علائم آن باشد.
بنابر گزارش دیده بان ایران به نقل از sciencealert؛ گروهی از پژوهشگران در کره جنوبی، یک کارآزمایی بالینی با حضور ۱۱۴ فرد مبتلا به آرتروز زانو انجام دادند تا اثر دو دُز متفاوت از پرتودرمانی با دُز پایین را با یک درمان ساختگی (بدون تابش واقعی) مقایسه کنند. شرکت‌کنندگان نمی‌دانستند در کدام گروه قرار دارند.
افرادی که دُز بالاتری از پرتودرمانی را طی شش جلسه دریافت کردند، بهبود قابل‌توجهی در میزان درد، عملکرد فیزیکی و وضعیت کلی خود گزارش دادند؛ در حالی که در دو گروه دیگر چنین تغییری مشاهده نشد (هرچند نشانه‌هایی از اثر روانی یا پلاسبو نیز وجود داشت).
روش مؤثر برای کنترل علائم، نه بازسازی غضروف
این درمان نمی‌تواند غضروف از‌دست‌رفته را در موارد شدید آرتروز بازسازی کند، اما شواهد نشان می‌دهد که LDRT می‌تواند در کنترل علائم و کاهش درد مؤثر باشد و تحمل بیماری را برای بیماران آسان‌تر کند.
پژوهشگران قصد دارند در مطالعات آینده بررسی کنند که آیا این روش می‌تواند تغییراتی در ساختار مفصل نیز ایجاد کند یا خیر.
دکتر «بیونگ هیوک کیم»، متخصص پرتودرمانی از کالج پزشکی دانشگاه ملی سئول، می‌گوید:
«بیماران مبتلا به آرتروز زانو معمولاً باید بین خطر عوارض داروهای مسکن و خطر جراحی تعویض مفصل یکی را انتخاب کنند. ما به درمان‌هایی نیاز داریم که میان این دو گزینه‌ی افراطی قرار بگیرند، و پرتودرمانی می‌تواند برای بیمارانی که دارو یا تزریق را به‌خوبی تحمل نمی‌کنند، گزینه‌ای مناسب باشد.»
درمانی میان‌راه برای بیماران آرتروزی
در برخی کشورها، پرتودرمانی با دُز پایین پیش‌تر نیز برای درمان آرتروز زانو به‌کار رفته است. بااین‌حال، این روش هنوز در ایالات متحده رایج نیست، زیرا داده‌ها درباره‌ی میزان اثربخشی آن متناقض بوده‌اند. یکی از دلایل انجام این پژوهش جدید، برطرف کردن همین تردیدها بود.
در این کارآزمایی، گروهی که درمان ساختگی دریافت کردند نیز گنجانده شد تا اثر واقعی پرتودرمانی جدا از عوامل روانی بررسی شود. همچنین مقدار داروهای مسکن مصرفی داوطلبان محدود شد تا نتایج دقیق‌تری به دست آید.
دُز پایین، خطر اندک
یکی از دغدغه‌ها درباره‌ی LDRT، احتمال بروز آسیب ناشی از تابش پرتو است. بااین‌حال، میزان تابش در این پژوهش کمتر از ۵ درصد دُز مورد استفاده در درمان سرطان‌ها بود، و به گفته‌ی محققان، هیچ عارضه‌ی جانبی مرتبط با تابش در بیماران مشاهده نشد.
دکتر کیم توضیح می‌دهد:
«برداشت اشتباهی وجود دارد که تصور می‌شود پرتودرمانی همیشه با دُزهای بسیار بالا انجام می‌شود. اما در درمان آرتروز، دُز تابش بسیار ناچیز است و تنها بر مفاصلی متمرکز می‌شود که از اندام‌های حیاتی فاصله دارند، بنابراین احتمال بروز عوارض بسیار پایین است.»
آرتروز؛ بیماری شایع و ناتوان‌کننده
تخمین زده می‌شود که حدود ۵۹۵ میلیون نفر در سراسر جهان به آرتروز مبتلا باشند. این بیماری توان حرکتی و کیفیت زندگی را به‌شدت کاهش می‌دهد و معمولاً پس از ۴۰ سالگی آغاز می‌شود و با افزایش سن، خطر آن بالا می‌رود.
در موارد شدید، که مفصل عملاً تخریب شده و غضروف از بین رفته است، پرتودرمانی نمی‌تواند بافت را بازسازی کند. بااین‌حال، دکتر کیم تأکید می‌کند:
«برای بیمارانی با درجات خفیف تا متوسط آرتروز، این روش می‌تواند نیاز به جراحی تعویض مفصل را به‌تعویق بیندازد.»
این پژوهش در اجلاس سالانه‌ی انجمن پرتودرمانی آمریکا (ASTRO) ارائه شده است
