آزمایش خون چگونه به شناسایی علت آکنه کمک می‌کند؟
آزمایش خون می‌تواند طیف گسترده‌ای از مشکلات سلامتی را شناسایی کند، از جمله برخی دلایلی که منجر به آکنه‌های مکرر می‌شوند. در این مطلب، به بررسی نحوه‌ی عملکرد این آزمایش و زمان مناسب برای انجام آن می‌پردازیم.
به گزارش سایت دیده بان ایران و به نقل از انلی مای هلث؛ آکنه یکی از مشکلات شایع پوستی است که ممکن است در هر فردی بروز کند. این عارضه معمولاً زمانی ایجاد می‌شود که فولیکول‌های موی سطح پوست مسدود شده و آلودگی‌ها در آن گیر می‌افتند، در نتیجه التهاب ایجاد می‌شود و جوش، کومدون‌های سرسفید و سرسیاه به‌وجود می‌آیند. عوامل مختلفی در بروز آکنه نقش دارند، مانند تغییرات هورمونی، استفاده از محصولات آرایشی خاص که باعث افزایش ترشح سبوم (چربی طبیعی پوست) می‌شوند، مصرف برخی داروها، رژیم غذایی ناسالم و غیره. اما چگونه می‌توان دقیقاً علت ایجاد آکنه در پوست را شناسایی کرد؟ یک متخصص پوست، نقش آزمایش خون را در کشف دلایل پنهان آکنه توضیح می‌دهد.
آزمایش خون چگونه به شناسایی علت آکنه کمک می‌کند؟
به گفته‌ی دکتر سانجیپ چودری، متخصص پوست در بیمارستان فورتیس، آنانداپور، برخی شاخص‌های آزمایش خون می‌توانند به کشف دلایل پنهان آکنه کمک کنند.
او توضیح می‌دهد: «سطوح بالای تستوسترون، DHEA-S و آندروژن‌ها می‌توانند منجر به تولید بیش‌ازحد چربی پوست و بسته‌شدن منافذ شوند. همچنین، آزمایش‌های مربوط به قند خون مانند گلوکز و انسولین نیز مفیدند، زیرا قند بالا می‌تواند باعث افزایش التهاب و چربی پوست شود. سطح بالای CRP (پروتئین واکنشی C) نشان‌دهنده‌ی التهاب در بدن است که ممکن است آکنه را تشدید کند. هورمون‌های تیروئید (TSH، T3، T4) می‌توانند بر تعادل هورمونی تأثیر بگذارند، و سطوح پایین ویتامین D و روی نیز ممکن است روند ترمیم پوست را مختل کنند.»
لازم به ذکر است که نوسانات هورمونی، به‌ویژه افزایش آندروژن‌ها، می‌توانند محرک جوش‌زدن باشند. بیماری‌هایی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) از جمله عوامل رایج ایجاد چنین عدم‌تعادل‌هایی هستند. با این حال، دکتر چودری می‌افزاید که همه‌ی افرادی که دچار آکنه شدید هستند، الزاماً سطح غیرطبیعی هورمون ندارند؛ برخی افراد به‌سادگی نسبت به مقادیر طبیعی هورمون‌ها حساس‌ترند، که این حساسیت نیز می‌تواند موجب آکنه شود.
مطالعه‌ای وسیع که در Journal of the Endocrine Society منتشر شده است، نشان می‌دهد آکنه در زنان بزرگسال ممکن است نشانه‌ای از عدم تعادل هورمونی، به‌ویژه افزایش آندروژن‌ها باشد (مانند آنچه در PCOS دیده می‌شود). کارشناسان توصیه می‌کنند که در همه‌ی زنان مبتلا به آکنه، سطح هورمون‌هایی مانند تستوسترون و DHEA-S اندازه‌گیری شود. در صورتی که سطح هورمون‌ها بالا باشد، باید درمان آکنه با داروهای ترکیبی ضدبارداری (استروژنی-پروژسترونی) همراه شود؛ صرف‌نظر از شدت آکنه.
در موارد متوسط تا شدید که به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهند، مصرف اسپیرونولاکتون نیز ممکن است مفید باشد. حتی زنانی که عدم تعادل هورمونی ندارند، ممکن است از داروهای استروژنی-پروژسترونی به‌عنوان خط دوم درمان بهره‌مند شوند.
آزمایش خون تا چه اندازه در تشخیص دلایل آکنه قابل اعتماد است؟
آزمایش خون می‌تواند به شناسایی مشکلات زمینه‌ای مربوط به آکنه از جمله عدم تعادل هورمونی، التهاب یا کمبودهای تغذیه‌ای کمک کند. با این حال، برخی افراد با وجود نتایج طبیعی، همچنان دچار آکنه می‌شوند.
پزشکان معمولاً از ترکیب آزمایش‌های خونی، معاینه‌ی فیزیکی و سابقه‌ی پزشکی برای شناسایی علت دقیق آکنه و علائم همراه استفاده می‌کنند.
چه زمانی باید به انجام آزمایش خون برای آکنه فکر کرد؟
اگر شما نیز جزو افرادی هستید که به‌طور مکرر از آکنه رنج می‌برید، در شرایط زیر می‌توانید انجام آزمایش خون را مدنظر قرار دهید:
• زمانی که آکنه شدید باشد یا به درمان‌های استاندارد پاسخ ندهد.
• اگر سابقه‌ی مشکلات هورمونی مانند تستوسترون بالا، SHBG پایین، سطح بالای DHEA-S، نسبت LH به FSH معادل ۲:۱ یا ۳:۱ (در مبتلایان به تخمدان پلی‌کیستیک) یا پرولاکتین بالا را دارید.
• زمانی که قرار است داروهایی مانند ایزوترتینوئین مصرف کنید؛ در این صورت بررسی پروفایل چربی و عملکرد کبد ضروری است.
• برای شناسایی کمبودهای تغذیه‌ای مانند ویتامین D یا ویتامین B12.
• در بیماران مبتلا به PCOS، بررسی مقاومت به انسولین و عملکرد تیروئید نیز اهمیت دارد.
نتیجه‌گیری
آزمایش خون می‌تواند ابزاری مفید برای شناسایی دلایل پنهان آکنه‌های مزمن یا شدید باشد، به‌ویژه در مواردی که عدم تعادل هورمونی، التهاب یا کمبودهای تغذیه‌ای مطرح‌اند. اگرچه این آزمایش‌ها در همه‌ی موارد آکنه ضروری نیستند، اما می‌توانند در موارد مقاوم به درمان یا مشکوک به بیماری‌های زمینه‌ای مانند PCOS، اطلاعات دقیقی ارائه دهند. ترکیب آزمایش‌های خونی، معاینه‌ی بالینی و بررسی سابقه‌ی پزشکی به متخصص پوست این امکان را می‌دهد تا برنامه‌ی درمانی مؤثرتری برای بهبود سلامت پوست و کنترل بلندمدت آکنه طراحی کند.
